Những Cuốn Tiểu Thuyết Hay Nhất Của Diệp Lạc Vô Tâm. Những Cuốn Truyện Tiểu Thuyết Hay Nhất Của Đinh Mặc. 1. Mạc phụ hàn hạ. Nữ chính Mộc Hàn Hạ từng là công chúa sống trong nhung lụa cho đến một ngày tai họa ập đến không báo trước, cô một mình phải gánh chịu Theo quan niệm Trung Hoa, đỗ quyên mang ý nghĩa dịu dàng, ôn hòa, nữ tính. Còn ở phương Tây, loài hoa ấy tượng trưng cho một tình yêu chân thành. Cái tên 'Ông chú hồ ly' nghe không 'hay' bằng truyện, nên mình đổi lại. Ngư Vi tên của nữ chính ghép từ 'mỹ nhân ngư' và [Review sách] Đọc tiểu thuyết: truyện về Bá tước Monte Cristo - Alexandre Dumas. 0 lượt xem | thứ năm, 20/10/2022 - 03:05. Bá tước Monte Cristo là một cuốn tiểu thuyết sẽ mang đến cho người đọc mọi cung bậc cảm xúc quen thuộc nhất của một con người. Nó bao gồm tình yêu, sự Đọc sách truyện Sherlock Holmes toàn tập - Tập 1 Full tác giả Sir Arthur Conan Doyle - Văn học nước ngoài, Trinh thám, Zô xem đi bạn, nhiều sách hay lắm. Đọc sách truyện Sherlock Holmes toàn tập - Tập 1 - Sir Arthur Conan Doyle online | Full Văn học nước ngoài, Trinh thám hay tại Gacsach.com Truyện tiểu thuyết: Dư vị trà chiều - Chương 1 - Phần 3. Lượt xem: 1381 - 02/04/2015 15:36:51. truyện - Cô vẫn còn là sinh viên của Học viện Quang Du đúng không, còn hơn tháng nữa mới kết thúc nghỉ hè, nếu cô muốn thì sau khi vào học lại, nơi đây vẫn sẽ hoan nghênh cô tiếp . Truyện nhà đó nhà Chu nước mạnh, dân giàu, Bắc Tề Tây Ngụy khởi nghịch ngoài bờ cõi. Chu chủ sai đại tướng Dương Chung làm Nguyên soái con là Dương Lâm làm Tổng quân, cử sáu mươi vạn binh chinh phạt Bắc Tề, Tây Lâm mặt như nhồi phấn, người cao chín thước, quen dùng đôi long bổng nặng ba trăm cân, sức mạnh như sư tử.... BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI--TRẦN THỊ KIM GIANGCỐT TRUYỆN TIỂU THUYẾT“DON QUIJOTE” CỦA CERVANTESChuyên ngành Văn học nước ngoàiMã số VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC NGỮ VĂNNgười hướng dẫn khoa học PGS. TS Đỗ Hải PhongHÀ NỘI - 2014Lời cảm ơnEm xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới PGS. TS Đỗ Hải Phong,người thầy đã hướng dẫn em chu đáo, nhiệt tình trong suốt quá trình làm luận xin trân trọng cảm ơn các thầy giáo, cô giáo trong tổ văn học nướcngoài, khoa Ngữ văn, phòng Quản lý khoa học, thư viện trường Đại học Sưphạm Hà Nội, phòng tư liệu khoa Ngữ văn đã nhiệt tình giúp đỡ em trongsuốt quá trình học tập và nghiên Nội, ngày….tháng….năm 2014Tác giả luận vănTrần Thị Kim GiangMỤC LỤCMỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tàiThời đại Phục Hưng, bước quá độ từ chế độ phong kiến lên tư bản chủnghĩa mà Engels đã đánh giá “Đó là bước ngoặt tiến bộ, vĩ đại nhất từ trướcđến bấy giờ loài người chưa từng thấy”. Thời đại Phục Hưng hình thành nênmột nền văn hoá mới và những con người mới. Đó là những con người khổnglồ về tư tưởng, về tính cách, về tài năng mọi mặt và sự hiểu biết sâu rộng. Tấtcả tạo nên một nền văn hoá Phục Hưng đặc sắc, với nhiều thành tựu trong cáclĩnh vực khác nhau như điêu khắc, hội hoạ, kiến trúc, khoa học tự nhiên, kinhtế, xã hội, văn học... Đặc biệt trong lĩnh vực văn học xuất hiện nhiều nhà văntiến bộ, vĩ đại như Dante, Boccaccio, Rabelais, Shakespeare, Cervantes...Cervantes 1547 - 1616, ¹i biÓu xuÊt s¾c nhÊt cña v¨n häc Phôc hng T©yBan Nha. “Cervantes là tên của ngôn ngữ chúng tôi ngôn ngữ của Cervantes, làtên của cơ quan có nhiệm vụ truyền bá tiếng Tây Ban Nha viện Cervantes, têncủa các giải thưởng giành cho những viên ngọc tiếng Tây Ban Nha các giảithưởng Cervantes và chắc chắn đó là tên của rất nhiều đường phố, quảng trường,trường học và các cơ quan rải trên khắp thế giới” [9,27]. Ông không chỉ là một tácgiả tiêu biểu của văn học Phục hưng Tây Ban Nha mà còn là một trong những tácgia lớn nhất của văn học thế giới – “với Cervantes đã hình thành một nền nghệthuật châu Âu vĩ đại” [10, 28]. Tên tuổi của Cervantes luôn gắn liền với tiểuthuyết “El Ingenioso Hidalgo Don Quixote de la Mancha” “Don Quijote nhà quýtộc trứ danh thuộc dòng Hidalgo xứ Mancha”; từ đây trong luận văn này chúng tôixin được gọi tắt là “Don Quijote”.Cuối thế kỉ XVI, thời kì cuốn “Don Quijote” ra đời cũng là lúc đếquốc Tây Ban Nha bắt đầu suy vong và đến triều đại Sáclơ II thì thời kì oanhliệt của Tây Ban Nha đã chính thức kết thúc. Tình hình xã hội được phảnánh vào trong văn học như một quy luật tất yếu. Nó là tiền đề, là đề tài và1nguồn cảm hứng sáng tác cho văn nghệ sĩ. Văn học Phục Hưng Tây BanNha thế kỉ XVI-XVII không suy thoái cùng chiều với kinh tế xã hội mà đạtđến đỉnh cao nhất của nó. Cuốn tiểu thuyết “Don Quijote” ra đời vào hoàncảnh đó. Nó là “sự hội tụ và kết tinh những truyền thống quý báu mà vănhọc Tây Ban Nha nói chung và tiểu thuyết Tây Ban Nha nói riêng, đến lúcbấy giờ đã xây dựng lên được”. “Don Quijote” đã trải qua cuộc thử nghiệmtrong suốt 400 năm ngay từ khi mới ra đời để đến hôm nay, giá trị của tácphẩm đã được khẳng định vững chắc. Nó là tác phẩm có vị trí đặc biệt trongnền văn học thế giới. “Cuốn tiểu thuyết này là một tấm gương thần phảnchiếu những tâm hồn cao thượng và được nhiều người coi là kiệt tác hàihước nhất thế giới” [29, 32]. Nó có sức thu hút rộng rãi đến mức “trẻ congiở ra xem, thanh niên đọc, người lớn hiểu và các cụ già tán thưởng” [29,32]. Marthe Robert - nhà phân tâm học người Pháp, trong cuốn “Tiểu thuyếtvề những cội nguồn và cội nguồn tiểu thuyết” viết năm 1972 đã đánh giá“Don Quijote” hiển nhiên là cuốn tiểu thuyết hiện đại đầu tiên” [20, 14].Genard de Cortanze còn khẳng định “Don Quijote” là “một thử thách củatiểu thuyết hiện đại trước khi tiểu thuyết hiện đại ra đời” [20, 14].Qúa trình tiếp cận cuốn tiểu thuyết “Don Quijote” đối với chúng tôi khôngphải một bước trọn vẹn mà là những bậc phân khúc trải dài theo thời gian. Nhữngnhân vật bất hủ trong cuốn tiểu thuyết đã bước thẳng từ trang sách ra giữa cuộcđời và có một sức sống lâu bền với thời gian. “Don Quijote” là sản phẩm đỉnh caocủa văn hóa nhân loại, kết tinh các giá trị truyền thống và thời đại. Để truyền đạtđược những giá trị của tác phẩm hay chính xác hơn là khơi được nguồn tìm hiểucho học sinh của mình chỉ thông qua sự đúc kết của một giờ học đoạn trích trongchương trình phổ thông. Đó là động lực thúc đẩy chúng tôi khám phá tác phẩmmột cách kĩ lưỡng hơn và kết tinh lại. Cũng chính từ khi đi “đào sâu” tác phẩm,chúng tôi càng thực sự tìm thấy niềm yêu thích, kính trọng tác giả Cervantes, say2mê cuốn tiểu thuyết bất hủ của mọi thời đại ấy hơn. Đối với chúng tôi việc tìmhiểu tiểu thuyết “Don Quijote” là một niềm thích thú rất thực việc nghiên cứu "Cốt truyện tiểu thuyết “Don Quijote” củaCervantes" chúng tôi mong muốn góp thêm một tiếng nói và nghiên cứu mớivề một kiệt tác của văn học nhân loại - tác phẩm “Don Quijote”. Để từ đó tiếptục khẳng định vị trí của tiểu thuyết “Don Quijote” và nhà văn Cervantes trongnền văn học thế giới. Chúng tôi muốn góp phần tìm hiểu giá trị nội dung vànghệ thuật của tiểu thuyết “Don Quijote”, từ đó phục vụ việc giảng dạy tácphẩm này trong chương trình Phổ thông cơ sở - Ngữ văn lớp 8. Chúng tôi cótham vọng làm cho những người đã yêu thích “Don Quijote” thêm yêu và hiểuhơn về nó, những người chưa tìm hiểu về “Don Quijote” có thêm một động lựcđể khám Lịch sử vấn đềHơn 400 năm kể từ khi cuốn tiêu thuyết ra đời, nhận định của các nhànghiên cứu qua các thời kì cũng rất khác nhau. Do trình độ ngoại ngữ hạn chếchúng tôi không có điều kiện khảo sát tổng thể quá trình nghiên cứu vềCervantes và “Don Quijote”. Trên cơ sở những tài liệu tiếng Việt chúng tôitổng kết một số vấn đề đặt ra trong quá trình nghiên cứu..Trong "Lời giới thiệu" về tiểu thuyết “Don Quijote” dịch giả TrươngĐắc Vỵ đã nói về cuộc đời và tài năng văn học của Cervantes. Ông đặc biệtchú trọng giới thiệu nguồn gốc và giá trị cũng như vị trí của tác phẩm “ DonQuijote” trong nền văn học Tây Ban Nha nói riêng và văn học nhân loạinói chung. Trương Đắc Vỵ đặc biệt nhấn mạnh vào lý tưởng và khát vọngcao đẹp của nhân vật Don Quijote - chàng hiệp sỹ dũng cảm luôn mongmuốn mình có thể đem lại cuộc sống yên vui, hạnh phúc cho mọi muốn “trả thù cho những người bị xúc phạm, bờnh vực kẻ hèn yếu,uốn nắn những điều sai trái, phi lý, đã phá mọi lạm dụng bất công” [14, 6].3ú chớnh l l sng chng ra i tỡm kim nhng cuc phiờu lu tngchng nh iờn r hi thõn hi ngi nhng li cú lý tng vụ cựng caop hỡnh thnh nờn nhng cõu chuyn phiờu lu ca Don Quijojte vSacho Pansa. Nh vy li gii thiu ca dch gi Trng c V ó cho tathy nguyờn nhõn ct lừi ca vic hỡnh thnh nờn nhng cõu chuyn phiờulu l ct truyn chớnh ca tỏc trỡnh Vn hc phng Tõy - nxb i hc Hu - nm 1996 ó dnhs lng trang tng i ln ỏnh giỏ mt cỏch khỏi quỏt v vn hc thik Phc Hng v tiu thuyt Don Quijote ca Cervantes. Trong tỏc phmDon nh vn ó dng lờn mt bc tranh sinh ng v hin thc xó hi TõyBan Nha thi by gi thụng qua nhng cõu chuyn hi hc ca ụn trỡnh ch ra rng Don Quijote a ra nhiu quan nim mi m v cỏcvn xó hi, tụn giỏo, hụn nhõn v gia ỡnh, tỡnh yờu v hnh phỳc, vn hcv ngh thut... c tỏc gi khộo lộo v lng ghộp, an ci[48,247]. Quanhng cõu chuyn phiờu lu hip s ca thy trũ Don Quijote nhng vn vlý tng xó hi, tụn giỏo, phong tc; nhng cõu chuyn mc ca say sa vhụn nhõn, tỡnh yờu, gia ỡnh, hnh phỳc; nhng cõu chuyn bm nghch cagii cn bó, bn thng tr phong kin v tng lp tng l quý tc c phibyGiáo trình "Văn học phơng Tây" đã thâu tóm đợc những thành công củatác phẩm, ni dung chớnh ca tỏc phm nhng ch dng li vic ỏnh giỏkhỏi quỏt m cha ch ra h thng ct truyn t nhng vn ó nờu nghiờn cu lý lun v phờ bỡnh M. Bakhtin ó a ra nhn nhxỏc ỏng v Don Quijote Tt c nhng ci xay ngi khng l, tim nlõu i, n cu i quan k s, ch tim n lónh chỳa lõu i, gỏi iờmquý nng Tt c nhng cỏi ú chớnh l mt cuc ci trang in hỡnh,bin húa theo logic o ngc trn ỏnh v chin trng thnh nh bp vba tic liờn hoan, v khớ v m st thnh lm bp v chu co rõu, mỏu thnh ru nho... [3,179]. Trong nhn nh ca mỡnh, Bakhtin ch ra tớnh4chất nghịch dị trong tác phẩm, một yếu tố quan trọng xuyên suốt cốt truyệnnhưng chưa định hướng bao quát được toàn bộ nội dung cốt cái nhìn hậu hiện đại, M. Kundera trong bài viết “Di sản bị mất giácủa Cervantes” đã đưa ra suy ngẫm về các câu chuyện phụ trong “DonQuijote”, tác giả đã chỉ ra khuynh hướng phá vỡ dòng chảy tuyến tính mộtdòng trong tác phẩm “Tiểu thuyết đã tìm cách thoát ra khỏi tính một dòng đểmở những dòng kể đột phá trên dòng kể liên tục một câu chuyện” [29, 77].Đó là một nhận định quan trọng để xem xét vấn đề cốt truyện trong tác phẩmvới hệ thống cốt truyện chính và những câu chuyện trình dài hơi đầu tiên ở Việt Nam hơn 100 trang, bài viết kỉ niệm350 năm ngày sinh cuốn tiểu thuyết “Don Quijote” đã thể hiện cái nhìn toàndiện về tác phẩm “Don Quijote” cả về nội dung và nghệ thuật. Tác giả khẳngđịnh “Từ khi Đông Ki sốt xuất hiện trên văn đàn, thì lối văn kị sĩ dần dần tiệtnọc. Hứng thú thông thường của người độc giả cũng đổi mới hẳn… Cervantesđã thành công vẻ vang cả về hai phương diện phá hoại và xây dựng” [35,184]. GS. Đặng Thai Mai trong công trình này có bàn về tính nhân dân, nhânvật điển hình Don Quijote, Sancho Panza… đã đề cập đến nhiểu vấn đề cốtlõi của tác phẩm và ít nhiều đưa ra định hướng về việc tiếp cận tác phẩm từgóc độ câu truyện phiêu lưu hiệp sĩ của hai thầy trò Don đó là hàng loạt những bài nghiên cứu của những tác giả Đỗ ĐứcDục, Đào Duy Hiệp, Lương Duy Trung,… Nhìn chung có sự gặp gỡ tươngđối của các tác giả trong những nhận định về ý nghĩa, giá trị tác phẩm, songchủ yếu tập trung vào một số vấn đề nhất định, quen thuộc Cặp đôi nhân vậtDon Quijote và Sancho Panza với những tương phản và tương đồng; vấn đề lýtưởng và thực tế; tiếng cười đả kích các thể loại hiệp đây các nhà nghiên cứu đã đi vào tìm hiểu toàn diện hơn tiểu thuyết“Don Quijote”, phát hiện những khía cạnh nghệ thuật mới mẻ, khám phá chiều5sâu tư tưởng tác phẩm và đặc biết gắn việc tìm hiểu tác phẩm vào thực tiễngiảng dạy trong trường phổ thông. Nhà nghiên cứu Đỗ Hải Phong và LêNguyên Cẩn trong cuốn “Tác gia tác phẩm văn học nước ngoài trong nhàtrường phổ thông – tác gia Cervantes” đã chỉ ra những nhận định, hướng đánhgiá tiếp cận tương đối hoàn chỉnh về cuốn tiểu thuyết này dành cho giáo viênvà học sinh trung học. Trong đó có đề cập đến nhiều vấn đề “Lí tưởng và thựctại đời sống hay “Don Quijote” và các loại hình tiểu thuyết trước đó”, “cặpnhân vật lưỡng hóa Don Quijote và Sancho Panza hay lí tưởng được thực tếhóa và thực tế vươn lên tầm lí tưởng”... đó là những vấn đề có tính chất địnhhướng khi nghiên cứu cốt truyện. Nhà nghiên cứu Lê Nguyên Cẩn đã chỉ ra“Tính chất trò chơi trong thi pháp tiểu thuyết “Don Quijote” và khẳng định“Thủ pháp trò chơi làm sống lại tinh thần lễ hội cacnaval với tiếng cười dângian khỏe mạnh đầy tính chiến đấu... thủ pháp trò chơi tạo nên một đặc điểmquan trọng của thi pháp tiểu thuyết này” [13, 21]. Hải Phong vớinghiên cứu “Nguyên tắc trần thế hóa nhân vật lí tưởng trong “Don Quijote”củaCervantes và “Thằng ngây” của Dostoevsky và “Cặp nhân vật Don Quijote vàSancho Panza trong tiểu thuyết “Don Quijote” của Cervantes là những bàinghiên cứu rất có giá trị trong việc nhận định về cặp nhân vật bất hủ trong tácphẩm “Chất nghịch dị của cặp nhân vật Don Quijote và Sancho Panza thể hiệnở chất lưỡng tính, sự kết hợp kì quái các đối cực và vận động biến hóa, hìnhthành không ngừng của nó trong một chỉnh thể gây cười” [40, 13].Công trình “Cái Groteque trong tiểu thuyết “Don Quijote” củaCervantes” – Nguyễn Thị Thúy Hà chủ yếu tập trung vào các vấn đề khai thácsâu tiếng cười, cái nghịch dị trong hình tượng nhân vật Don Quijote vàSancho Panza, các kiểu lễ hội cacnaval…. Đó đều là những vấn đề hấp dẫn,ghi dấu ấn của tác phẩm nhưng chưa tập trung vào vấn đề cốt truyện một cáchkhoa học, bài bản, hệ thống chi các tài liệu đã tham khảo được, chúng tôi nhận thấy rằng vấn đề"Cốt truyện tiểu thuyết “Don Quijote” của Cervantes" đã được nhiều bàinghiên cứu đề cập đến nhưng còn rải rác, chưa tập trung và sắp xếp thành mộthệ thống rõ ràng, mạch lạc thuận tiện trong việc tiếp nhận. Trong phạm vi củamột luận văn, chúng tôi không dám khẳng định sẽ đưa ra được đầy đủ, sâu sắcmọi khía cạnh của vấn đề. Nhưng dựa trên cơ sở những công trình của các tácgiả vừa nêu trên và những tài liệu khác đã khảo sát được, chúng tôi mong muốnđược đưa ra quan điểm, cách đánh giá, phân tích của mình về vấn đề Đối tượng, phạm vi nghiên cứu và giới thuyết khái Giới thuyết khái niệmTrong tác phẩm tự sự và kịch, cốt truyện là một phần quan trọng vàchính yếu. Trên cơ sở cách hiểu thuật ngữ cốt truyện từ xưa đến nayer;margin-top 10px; height 280px;">thành phần khác với những lí do có tính chất hình thức. Cần tìm hiểu vàphân tích sự xây dựng cốt truyện có thể hiện được những xung đột xã hội,sự phát triển của nó có phù hợp với quy luật cuộc sống và có thể hiện đượcý đồ nghệ thuật của tác giả hay Đối tượng nghiên cứuCốt truyện “kết tinh truyền thống dân tộc, phản ánh những thành tựuvăn học của mỗi thời kì lịch sử, thể hiện phong cách và tài năng nghệ thuậtcủa nhà văn” [31, 100]. Bộ tiểu thuyết “Don Quijote” được Cervantes viết ra8với mục đích ban đầu là phê phán tiểu thuyết hiệp sĩ đương thời ở Tây BanNha, một loại sách “độc hại, bịa đặt, nhảm nhí” nhưng vẫn được nhiều ngườitán thưởng. Ông muốn tác phẩm của mình là “một lời thoá mạ dài đối với tiểuthuyết hiệp sĩ”. Nhưng ý nghĩa của tác phẩm đã vượt xa dự định ban đầu củanhà văn. Tác phẩm đã phản ánh hiện thực đất nước Tây Ban Nha thời PhụcHưng, đã phê phán lý tưởng hiệp sĩ và qua đó đã phê phán xã hội phong kiếnlỗi thời. Tác phẩm đã thắm đượm tinh thần nhân văn của thời đại. Thành côngđó một phần được xây dựng từ hệ thống cốt tôi nhận thấy trong thiên tiểu thuyết Don Quijote, với hai tậptiểu thuyết quy mô đã trình bày hệ thống những câu chuyện phong phú, nhằmtái nhiều bình diện của đời sống xã hội cuối thời kì Phục hưng trên đất nướcTây Ban Nha nói riêng và châu Âu nói chung. Nhiều công trình nghiên cứu đãchỉ ra tên gọi của loại cốt truyện trong tiểu thuyết này cốt truyện biên niênhay cốt truyện lồng ghép. Cốt truyện biên niên là kiểu cốt truyện mà ở đó cáccâu chuyện diễn ra theo trình tự thời gian. Có thể lập một bảng niên biểu vềcác câu chuyện trong tác phẩm theo mốc tuần tự. Cốt truyện lồng ghép là kiểucốt truyện trong đó các câu chuyện đan cài vào nhau – tức là hệ thống các câuchuyện phụ tạo thành những tuyến song song, bổ trợ cho câu chuyện chínhnhằm giải quyết những vấn đề quan trọng được đặt ra trong tác phẩm. Cốttruyện chính xoay quanh cuộc hành trình phiêu lưu hiệp sĩ của hai thầy tròDon Quijote và Sancho Panza. Trên cuộc hành trình ấy họ đã gặp, đượcchứng kiến, được nghe kể rất nhiều những câu chuyện về tình yêu, cuộc sốngmục ca, của những kẻ dưới đáy xã hội…. Hệ thống các câu chuyện trong“Don Quijote” thường được xem xét trong mối tương quan với ba loại hìnhtiểu thuyết phổ biến trong thời kì Phục Hưng Tây Ban Nha tiểu thuyết hiệpsĩ, tiểu thuyết mục ca và tiểu thuyết bợm nghịch. Cốt truyện lồng ghép khiến9cỏc cõu chuyn c m rng trỏnh nhm chỏn v vỡ th gõy s hng thỳkhỏm phỏ cho ngi Phm vi nghiờn cu luận vn này, chúng tôi chỉ đi sâu vào tìm hiểu Ct truyn tiuthuyt Don Quijote a ra kin gii trong vic xõy dng h thng cttruyn mt cỏch tng i trn vn, kh dng trong vic tip nhn v cú cỏinhỡn bao quỏt c ton b tỏc phm. Chỳng tụi vn dng c hai khỏi nimct truyn biờn niờn v ct truyn lng ghộp ó c ch ra. Trờn c s ú,chỳng tụi ó chia tỏch h thng cỏc cõu chuyn thnh ba nhúm chớnh cõuchuyn phiờu lu hip s ca Don Quijote v Sancho Panza; cỏc cõu chuynmc ca; cỏc cõu chuyn bm quỏ trỡnh nghiờn cu, chỳng tụi s dng bn dch ting Vitụn Kihụtờ nh quý tc ti ba x Mantra dch gi Trng c V, NXBVn hc, tỏi bn nm Phng phỏp nghiờn cuPhng hng tip cn i tng nghiờn cu ca chỳng tụi ch yutip cn h thng v thi phỏp hc. Trong quỏ trỡnh nghiờn cu, chỳng tụi sdng nhng phng phỏp c th nh phng phỏp kho sỏt thng kờ, phõntớch, tng ra, chỳng tụi cũn s dng c mt s phng phỏp nghiờn culiờn ngnh vn hc - lch s, vn hc - vn hoỏ, tõm lớ Cu trỳc lun vnNgoi phn m u v kt lun, lun vn ca chỳng tụi chia lm 3 chngChng 1. Ct truyn phiờu lu hip sChng 2. Hip s trong cỏc mi quan hChng 3. Ct truyn mc ca v ct truyn bm nghch10* Chú thích- Trong luận văn tất cả các tên nhân vật, địa danh trong tác phẩm “DonQuijote” chúng tôi ghi lại theo đúng nguyên bản tiếng Tây Ban Nha quanguồn tài liệu“ EL ingenioso hidalgo don Quijote de la Mancha”//Edicions digital del instituto Cervanres y dirigida por Francisco Rico//Http//cvc. obref/ 1CỐT TRUYỆN PHIÊU LƯU HIỆP SĨCâu chuyện phiêu lưu hiệp sĩ của hai thầy trò Don Quijote và SanchoPanza được dựng từ cốt truyện của loại tiểu thuyết hiệp sĩ phổ biến, được ưachuộng trên đất Tây Ban Nha cũng như một số nước Tây Âu khác thời kìbấy giờ. Tiểu thuyết hiệp sĩ đã xuất hiện từ thời Trung cổ, đến thời sơ kìPhục Hưng đặc biệt là ở Tây Ban Nha tính chất phiêu lưu và khát vọng lậpchiến công trở thành tinh thần thời đại, thể loại tiểu thuyết hiệp sĩ được táisinh. “Cái nổi lên hàng đầu ở tiểu thuyết hiệp sĩ là sự phân tích tâm lý nhânvật chính - hiệp sĩ được mô tả cá thể hóa, họ lập nên chiến tích không phải vìtên tuổi dòng họ hay bổn phận chư hầu mà là vì danh dự của mình và vì vinhquang của người tình” [37, 284]. Trong nửa đầu thế kỉ XVI tiểu thyêt hiệp sĩtràn ngập thị trường sách vở Tây Ban Nha và Châu Âu. Thể loại tiểu thuyếtnày chuyên mô tả những chuyện hoang đường, rùng rợn phi lý của các hiệpsĩ giang hồ. Hình thức ly kỳ và những cuộc phiêu lưu tưởng tượng của loạitiểu thuyết này làm cho người đọc mê muội, chìm đắm trong những câuchuyện hoang đường không quan tâm đến thực tại. Những cuốn tiểu thuyếthiệp sĩ tôn vinh “hiệp sĩ là những người bảo vệ kẻ yếu, vô tư và trung thựctrong thi đấu cũng như trong chiến đấu, lịch sự, tao nhã, lạc quan và tinh tế”[11, 372]. Đó là những con người mang lý tưởng của thời đại. “Yếu tốkhông thể thiếu được của tiểu thuyết hiệp sĩ là các cuộc phiêu lưu, mô tip cơbản là quá trình trưởng thành của một hiệp sĩ chân chính, muốn được nhưvậy hiệp sĩ phải lập được những chiến công mạo hiểm bất chấp hiểm nguyđến tính mạng, đánh nhau với ác quỷ, thậm chí phải phiêu lưu xuốn tận địangục. Người hiệp sĩ phải thực hiện những chiến công đó không phải vì sựnghiệp chung của dân tộc như các nhân vật anh hùng ca mà vì danh tiếng cá12nhân” [11, 372]. Đến nửa sau thế ký XVI, tiểu thuyết hiệp sĩ thưa thớt dầnvà không thu hút được độc giả như trước. Cuốn tiểu thuyết “Don Quijote”của Cervantes ra đời “chế giễu tính chất tai hại và lỗi thời của tiểu thuyếthiệp sĩ, nhại lại phong cách tiểu thuyết hiệp sĩ là đòn kết liễu số phận củaloại tiểu thuyết này” [47, 170]. Thông qua cuộc phiêu lưu hiệp sĩ của nhânvật chính – chàng quý tộc nghèo Don Quijote và giám mã Sancho Panza, tácgiả Cervantes vừa khẳng định lý tưởng hiệp sĩ chân chính đáng trân trọngvừa đả kích giễu nhại tính chất lỗi thời lạc hậu của loại tiểu thuyết những cuộc phiêu lưu Don Quijote luôn thể hiện được lý tưởng hiệpsĩ chân chính nhưng lại chứa đựng nhiều yếu tố lỗi thời sách vở dập khuôntừ kho sách kiếm hiệp đã ăn sâu vào tiềm thức và suy nghĩ của chàng khiếnchàng có những hành động “điên rồ” “không tỉnh táo”. Sự kết hợp giữa lýtưởng hiệp sĩ chân chính và những yếu tố lỗi thời đã làm nên sức hấp dẫncho những cuộc phiêu lưu hiệp sĩ của Don Lý tưởng hiệp sĩ chân chính - tư tưởng vinh thânCuộc phiêu lưu hiệp sĩ của hai thầy trò Don Quijote và Sancho Panza làcâu chuyện chính, xuyên suốt trong toàn bộ tác phẩm. Don Quijote đã trải quaba chuyến hành trình, theo chúng tôi khảo sát diễn ra trong khoảng thời gianhơn một năm. Chàng bắt đầu chuyến phiêu lưu thứ nhất của mình “vào mộttrong những ngày tháng bảy nóng nực nhất” cho đến khi giám mã SanchoPanza viết thư về nhà ở chuyến ra đi thứ ba là “ngày 20 tháng 7 năm 1614”.Như vậy từ lúc chàng hiệp sĩ Don Quijote lên đường đến lúc Sancho viết thưvề nhà là tròn một năm. Từ lúc đó đến khi hai thầy trò kết thúc cuộc hànhtrình và về làng chỉ còn một khoảng thời gian ngắn nữa. Tuy chỉ diễn ra tronghơn một năm nhưng câu chuyện phiêu lưu của hai thầy trò vô cùng phong phúvà hấp dẫn với những chuyện vừa bi vừa hài đáng để chúng ta suy Quijote là con người của lý tưởng, hành trình ra đi của chàng là vì13lý tưởng cao đẹp mà chàng đã chọn “bênh vực kẻ hèn yếu, đạp bằng mọi giannguy” [I, 24]. Nói về lý tưởng của chàng, nhà nghiên cứu Đỗ Đức Dục đãđánh giá “Nói về lý tưởng thì rõ ràng anh ta có một lý tưởng cao cả, anh tađứng về phía những người nghèo khổ, những kẻ bị áp bức và nhất là anh ta cóđủ nhiệt tình, đủ lòng dũng cảm và tình kiên trì để hi sinh cuộc đời mà bảo vệlý tưởng của mình” [17, 61]. Cả cuộc hành trình của mình, chúng ta nhậnthấy, Don Quijote chưa bao giờ làm ngơ trước những cảnh đời khốn khó,những người nghèo khổ hay bị áp bức. Trên hết chàng không màng đến bảnthân, nguy hiểm chỉ để bảo vệ lý tưởng mà mình tôn thờ “Tôi là hiệp sĩ ở xứMancha là Don Quijote và công việc của tôi là đi khắp đó đây để bênh vực kẻhèn yếu, trả thù cho những người bị xức phạm” [I, 164]. Lý tưởng hiệp sĩchân chính của Don Quijote theo chúng tôi nhận thấy chủ yếu tập trung vàoba lý tưởng chính tự do – công bằng – hạnh phúc. Những lý tưởng này cũngchính là mục đích sống của con người, lý tưởng muôn đời và là ước vọng lớnnhất mà con người muốn hướng đến. Chung quy lại mọi hành động của chànghiệp sĩ Don Quijote cũng là để đem đến cho những người nghèo khổ, bị ápbức những điều đó.– đây là hành động nhân nghĩa vì người khác. Và để thựchiện được những lý tưởng này, chàng đã trải qua không ít những thử thách,gian nguy nhiều khi nguy hiểm đến cả tính mạng. Thế nhưng khi thực hiệnnhững “chiến công” của mình Don Quijote luôn mang tư tưởng “vinh thân”của các hiệp sĩ xưa – đó cũng chính là yếu tố lỗi thời đan xen trong lý tưởnghiệp sĩ chân Lý tưởng tự do – công bằng – hạnh phúcChủ nghĩa nhân văn - trào lưu tư tưởng văn hoá và văn học thời Phục Hưngở châu Âu đề cao con người, giải phóng cá nhân khỏi sự đè nén tinh thần củachế độ phong kiến, chống chủ nghĩa kinh viện và giáo hội, hướng con ngườivào xây dựng cuộc sống thực tại. Chịu ảnh hưởng và tiếp thu tinh thần nhân14văn dân chủ của văn học Phục Hưng, tiểu thuyết Don Quiijote của Cervantesđã thể hiện rõ tư tưởng tự do, giải phóng con người, đem đến cho con ngườiquyền làm chủ, quyền tự quyết số phận và vận mệnh của tự do hoặc tự do - là một khái niệm dùng để mô tả tình trạng khimột cá nhân không bị sự ép buộc, có cơ hội để lựa chọn và hành động theođúng với ý chí nguyện vọng của chính mình. Lý tưởng tự do là lý tưởngxuyên suốt mà cuộc đời Don Quijote hướng tới. Lý tưởng này cũng chính làmột trong những nguyên nhân quan trọng thôi thúc Don Quijote lên đường,thoát ra khỏi những tù túng ràng buộc ngay trong chính ngôi nhà, ngôi làng vànhững người thân thuộc của mình. Trên chặng đường phiêu lưu đầy giantruân của mình để đến cuối cùng chàng đã đúc kết và thấm thía “Tự do làmột trong những món quà quý nhất Chúa dành cho con người, những kho báunằm trong lòng đất hay dưới đáy biển cũng không thể so sánh được” [14, II,58]. Chỉ có tự do con người mới được là chính phát từ chính điều đó nên trên chặng đường hành trình DonQuijote đã ra sức giành lại tự do hay lên tiếng bảo vệ quyền được tự do củacon người. Chàng giải thoát cho những con người mà chàng cho là bị bắt cóc,cầm tù. Don Quijote đã đánh hai thầy tu dòng thánh Beneto vì tưởng rằng đólà bọn phù thủy bắt cóc nàng công chúa “Hai bóng đen lù lù kia là hai tên phùthủy đang bắt cóc một nàng công chúa mang đi. Ta phải hết lòng hết sức giảinguy cho nàng ngay” [14, I, 74]. Chàng giải cứu cho một đoàn tù khổ sai đểtrả lại tự do cho họ, lao vào đám rước đang làm lễ cầu mưa để giải cứu chomột bức ảnh Đức Mẹ mà chàng tưởng rằng đó là một phu nhân bị bắt sẵn sàng lao ra giữa dòng nước trên một con thuyền đến những chiếccối xay bột để giải cứu cho những hiệp sĩ chàng tưởng tượng ra… Đặc biệttrong câu chuyện được nghe kể và khi tận mắt chứng kiến cô gái Marcela yêutự do, chàng đã không ngần ngại lên tiếng bảo vệ và ủng hộ quyết định của15nàng “Không ai được đi theo nàng Marcela xinh đẹp, bất kể người đó ở địa vịnào và thuôc dòng dõi nào nếu không sẽ chịu sự phẫn nộ của ta…” [14, I,124]. Nàng Marcela sinh ra tự do và để sống được tự do nàng đã khiến baochàng trai si tình tuyệt vọng nhưng Don Quijote rất hiểu và cảm thông vớingười con gái vừa được si mê, vừa bị nguyền rủa ấy. Đồng điệu với khát vọngtự do chàng đã bảo vệ cô, ý thức được “phải mang cánh tay hiệp sĩ của mìnhra che chở cho người đẹp trong cơn nguy khốn”. Chàng khẳng định “chúng takhông nên theo đuổi và quấy rầy mà phải tôn trọng nàng” [14, I, 124] thậmchí còn “quyết định đi tìm cô gái chăn cừu Marxela những mong mang hếtkhả năng ra phụng sự nàng” [14, I, 124].Công bằng là đòi hỏi sự tương xứng giữa vai trò của những cá nhânnhững giai cấp với địa vị xã hội của họ, giữa hành vi với sự đền bù laođộng và thù lao, công và tội, thưởng và phạt, giữa quyền với nghĩa vụ không có sự tương xứng trong những quan hệ ấy là bất tiểu thuyết “Don Quijote” ước vọng công bằng dân chủ là mộtlý tưởng quan trong trong suy nghĩ của Don Quijote. Không phải tự nhiênmà đối tượng chàng luôn hướng đến là những kẻ nghèo khổ, những ngườibị áp bức, những cảnh đời bất hạnh… Chính họ là những con người thườngkhông nhận đươc sự công bằng trong xã hội. Trên chặng đường phiêu lưucủa mình, chàng hiệp sĩ Don Quijote đã thực hiện nhiều hành động nghĩahiệp chân chính để đem lại công bằng. Chàng bênh vực chú bé Andres bịchủ quỵt tiền và ức hiếp, chú đang phải nhận một trận đòn roi. Chàng đãlấy cái quyền uy dũng mãnh của hiệp sĩ giang hồ để dọa tên chủ trại “Ta làhiệp sĩ dũng sĩ xứ Mancha, chuyên đi bênh vực những kẻ hèn yếu và ngănchặn những điều sai trái, phải nhớ và làm đúng lời hứa nếu không ta trị tội”[14, I, 46]. Don Quijote xông vào một đám tang trong đêm tối để trả thùcho kẻ tử nạn mà chàng tưởng tượng đó là một hiệp sĩ như chàng – một16người mà chàng chưa từng gặp mặt. Không phân biệt là người hay vật, DonQuijote cho rằng mọi sự đều cần có sự công bằng. Chàng đã tấn công đámlái la để “trả thù” cho con lừa Rocinante của chàng bị họ đánh vì đã “trêughẹo” đám la cái của họ. Dù sau đó chàng bị một trận đòn nhừ tử do sựtương quan chênh lệch. Một lần nữa vì con Rocinante chàng đã định giaochiến với đám triều đình thần chết một gánh hát. Đặc biệt khi được chứngkiến câu chuyện tình yêu đầy cảm động giữa chàng Basilio nghèo và cô gáiKiteria xinh đẹp, đám cưới linh đình thể hiện sự giàu sang của khi Sancho Panza cho rằng “thời buổi ngày nay, thưa ông chủ DonQuijote, thiên hạ chuộng người có của hơn người có tài. Một con lừa mangđầy vàng còn hơn con ngựa mang bộ yên thường. Bởi thế tôi xin nhắc lại làtôi về phe Camacho vì rằng bọt nước hầm trong nồi của anh ta là ngỗng, làgà, là thỏ rừng, còn bọt nước hầm trong nồi của Basilio chỉ là nước lã màthôi” [14, II, 205]. Sancho Panza luôn miệng “Basilio nghèo nên phải chịuthiệt, con người ta càng nhiều của càng quý…” [14, II, 205]. Don Quijotevẫn giữ ý kiến riêng của mình, sẵn sàng ra tay bảo vệ “ Kiteria đã thuộc vềBasilio, Basilio cũng đã thuộc về Kiteria. Camacho có nhiều của cải bất cứlúc nào,ở đâu và bằng cách gì, chàng vẫn có thể dùng tiền để đạt được ýmuốn. Basilio không có gì khác ngoài con cừu nhỏ bé này, dù ai quyền thếđến đâu cũng không được cướp đi của chàng…” [14, I, 207]. Chàng khôngchỉ trả thù cho những sự bất bình, coi trọng những người nghèo khổ mà còntrả ơn với những người đã đối tốt với mình. Chàng gặp những người quýtộc sống cuộc sống điền viên vui thú đã đối xử tốt với hai thầy trò chàng,không biết làm gì hơn là ca ngợi vẻ đẹp của những cô gái mặc giả quần áomục đồng. Chàng muốn tất cả mọi người đi đường công nhận các cô gái làmĩ miều và lịch thiệp nhất dù kết quả là chàng bị một đàn bò mộng giàyxéo qua. Dù phải trả giá bằng chính sự đau đớn về thể xác Don Quiijote17vẫn quyết thực hiện lý tưởng mình đã đề ra. Với Don Quijote không cókhái niệm giàu nghèo, người vật… mà chỉ có sự công bằng và xứng Quijote nhìn nhận vấn đề công bằng rất xác đáng. Trên hành trình củamình, chàng đã can ngăn những người dân làng mang giáo mác sang làngbên để trả thù, lấy lại công bằng cho làng mình chỉ vì chuyện nhại tiếngkêu của một con lừa. Chàng cho rằng lẽ công bằng phải xuất phát từ nhữnglý do cao cả, chính vậy quan niệm về sự công bằng, lý tưởng công bằng và nhữnghành động của chàng hiệp sĩ Don Quijote vì công bằng là một nét đẹp trong lýtưởng hiệp sĩ cũng như của tinh thần hiệp sĩ thời cạnh lý tưởng tự do và công bằng thì lý tưởng hạnh phúc là điềumà Don Quijote luôn hướng tới. Con người được tự do, công bằng nếu hạnhphúc cuộc sống sẽ càng có ý nghĩa hơn. Ước vọng của Don Quijoote là làmsống lại thời đại hoàng kim “thời đại hạnh phúc và những thế kỉ hạnh phúc”.Cuộc sống hạnh phúc trong lý tưởng của Don Quijote không chỉ là cuộc sốnghạnh phúc trong tình yêu, mà còn là cuộc sống thân ái, hòa hợp, yên bình, ấmno… Hạnh phúc mà chàng tìm kiếm không chỉ là hạnh phúc cá nhân đơn lẻmà là hạnh phúc của tất cả mọi người. Vì lẽ đó mà khi gặp bất cứ một cảnhđời nào chàng cho là bất hạnh cũng đều ra tay cứu giúp. Ta hiểu vì sao DonQuijote chiến đấu với những bao rượu vang đỏ vì nghĩ rằng đó là tên khổng lồđộc ác đã hãm hại nàng công chúa Miconomicona và chiếm lấy vương quốcMiconomicon. Mặc dù chỉ là câu chuyện bịa của những người mong muốnđưa Don Quijote trở về làng nhưng chỉ cần nghe câu chuyện và lời cầu xin sựgiúp đỡ của “nàng công chúa” đáng thương ấy Don Quijote đã nhận lời lênđường ngay dù có phải nguy hiểm, dù có phải mất hơn một năm đi đường“Tôi xin tuyên bố nhận lời và ngay từ ngày hôm nay, nàng sẽ xua đuổi đượcnỗi ưu phiền và lấy lại được niềm hi vọng đã mất; với sự phù trợ của Chúa và18sự giúp đỡ của cánh tay này, nàng sẽ chóng thu hồi được giang sơn, trở lạingôi báu cũ dù có những kẻ phản nghịch muốn chống lại” [14, I, 308]. Chàngphá ngang vở kịch múa rối, làm tan tành những con rối trên sân khấu vì tưởngrằng chúng là bọn Moro đã bắt cóc vợ chàng hiệp sĩ Don Gaipherox khiến vợchồng chàng phải chịu cảnh chia lìa và truy đuổi gắt gao “chừng nào ta cònsống và có mặt tại đây, ta sẽ không cho ai đụng tới lông chân một hiệp sĩ nổidanh và yêu mãnh liệt như Don Gaipherox” [14, II, 257]. Khi ở tại lâu đài củahai vợ chồng công tước, nghe được câu chuyện của nữ bá tước Triphaldi dobà quản gia Dolorida đóng giả chàng đã sẵn sàng lên con ngựa gỗ mà vợchồng công tước dựng lên bất chấp sau đó bị phóng đi bằng hỏa tiễn và pháochịu nhiều đau đớn. Chàng làm tất cả là để giải trừ phép mọc râu của bà bátước và những người hầu cận. Vì hạnh phúc của người khác chàng sẵn lònglàm tất cả. Chàng thách đấu với một “hiệp sĩ” để bảo vệ danh dự và hạnhphúc của cô con gái bà quản gia Don Rodrighex “Tôi xin lãnh trách nhiệmcứu vớt con gái bà…Tôi sẽ đi tìm anh chàng bất lương nọ; một khi tim thấytôi sẽ thách thức và giết chết nếu anh ta không chịu thực hiện lời hứa. Côngviệc chủ yếu trong nghề nghiệp của tôi là tha thứ cho những kẻ nhún nhườngvà trừng trị những kẻ kiêu ngạo, tôi muốn nói là cứu vớt kẻ khốn cùng và trừkhử lũ hung bạo” [14, II, 493]. Không những chiến đấu, hi sinh vì hạnh phúccủa người khác, chàng còn sẵn sàng làm người hầu cận, bảo vệ họ. Chàng tựnguyện làm người canh giữ quán trọ mà chàng tưởng là lâu đài để cho mọingười có được một đếm yên giấc. Khi lý tưởng hạnh phúc, mong muốn hànhđộng vì người khác của chàng không thực hiện được, chàng buồn khổ, thấtvọng. Chàng đòi đi cứu người yêu của cô gái Moro là Anna Phelish nhưngkhông được mọi người tín nhiệm. Chàng phải nghỉ dưỡng sau cú ngã ngựa,được chứng kiến người khác hoàn thành tốt nhiệm vụ để gia đình cô gái Morođược đoàn tụ trong khi bản thân mình không giúp sức được gì chàng vô cùng19thất vọng “khốn khổ thân tôi, tôi không phải là kẻ chiến bại sao? Tôi khôngphải là kẻ bị ngã ngựa sao? Tôi không phải là kẻ không được mang vũ khítrong một năm sao? Còn hứa hẹn gì nữa! Còn huênh hoang gì một khi tôi chỉđược phép kéo sợi mà không được múa kiếm” [14, II, 618]. Lý tưởng hạnhphúc là tư tưởng nhân văn cao cả bởi lẽ đó là lý tưởng hành động vì ngườikhác, mong muốn đem lại niềm vui ,xua tan mọi nỗi ưu phiền. Don Quijote đãluôn ý thức được điều đó và hành động kiên quyết để thực hiện lý tưởng củamình “Ta quyết không thể và không nên coi những việc nhằm mục đích hạnhphúc là trò đùa” [14, II, 22].Tóm lại, lý tưởng tự do – công bằng – hạnh phúc là lý tưởng cao đẹpmà Don Quijote theo đuổi. Đó là một nhân sinh quan tích cực và tiến đã sống hết mình cho lý tưởng mình đã chọn. Những lý tưởng ấy đãthuộc về một “thời đại hạnh phúc và những thế kỉ hạnh phúc đã qua mà ngườixưa gọi là thời đại hoàng kim” [14, I, 89]. Thời đại mà Don Quijote nói đãthuộc về thời quá khứ đã xa hoặc chỉ có trong tương tưởng. “Thời kỳ thần tiênấy muôn sự đều là của chung… Thời ấy người ta sống thanh bình, thân ái, hòahợp… Thời ấy trên những thung lũng, những quả đồi có những cô gái chăncừu mộc mạc, xinh đẹp… Thời đó thật giả vàng thau không lẫn lộn. Công lýđược hiểu theo đúng nghĩ của nó” [14, I, 90]. Trong khition sticky;top 10px;width 300px; height 600px;"> Nhóm quản trị Cumusic, Easyman, Huyền Băng, KeDangGhet, Mercury, Mars, Mọt Sách. Nhóm điều hành Băng Nguyệt, Canary, Cumusic, Diên Vỹ, Donation, Easyman, Hoàng Dung, HongYen, Huyền Băng, James Jee, KeDangGhet, Khánh Quỳnh, Kim_Bang_2, Lang Thang, Mars, Mickey, NCD, Nguyên Đỗ, NKT, Phongvans, QV, Saomai1268, Sunflower, Thanh Vân, Tommyboy, Viet Duong Nhan. Bài viết và sách tại thuộc quyền sở hữu của người viết và của • Copyright © 2002 - 2023 Viet Nam Thu Quan • Designed by Phạm Huy Hùng • Trang Sách Truyện hiện có 996 người đang online, Đã Có 35018 Lượt Truy Cập Trong Ngày. Tiểu thuyết Đỗ Thích kỳ án của Phan Khánh Một tiếng nói góp phần khôi phục sự thật lịch sử NGUYỄN KHẮC PHÊ NVTPHCM- Một sự trùng hợp ngẫu nhiên thật có ý nghĩa Vào đúng lúc tỉnh Ninh Bình chuẩn bị kỷ niệm 1050 năm Nhà nước Đại Cồ Việt 968-2018 và mở Lễ hội Hoa Lư, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh ấn hành Đỗ Thích kỳ án – tiểu thuyết lịch sử của Phan Khánh. Tuy tên sách là Đỗ Thích kỳ án, nhưng qua hơn 300 trang sách, tác giả đã đưa người đọc “sống lại” một giai đoạn lịch sử khá đặc biệt cách đây trên ngàn năm với sự kiện trung tâm là Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, lên ngôi hoàng đế, lập nên nhà nước Đại Cồ Việt với kinh đô là Hoa Lư, nhưng rồi bị Đỗ Thích ám hại dẫn tới việc nhà Đinh kết thúc và mở đầu thời Tiền Lê… Trong “Lời giới thiệu” tác phẩm, nhà văn Ma Văn Kháng viết “Đỗ Thích là kẻ đã giết hai cha con vua Đinh Tiên Hoàng năm Kỷ Mão 979. Và Phan Khánh không phải là người đầu tiên viết về kỳ án này. Có điều là, trong khi để tâm nghiên cứu, lặn lội vào chiều rộng và bề sâu của sự việc… không thỏa mãn với những gì người trước đã viết mà ông cho là phi logic, quá dễ dãi… Phan Khánh đã cất công tìm hiểu thêm Việt sử lược, Tổng sử Giao Châu truyện cùng nhiều tài liệu văn bản khác, để từ đó và cuối cùng trình bày, miêu tả lại sự kiện, với mục đích chân thành là góp một tiếng nói nhằm khôi phục lại sự thật lịch sử như nó vốn có…”. Một thời kỳ xa tít tắp, một vùng đất thường gọi là “quận Giao Chỉ”, liên tục bị sự đô hộ của đế quốc Trung Hoa, mặc dù liên tục có những cuộc khởi nghĩa giành độc lập, từ Hai Bà Trưng, Bà Triệu, đến Lý Bí, Khúc Thừa Dụ, Dương Đình Nghệ…; mãi đến sau chiến thắng Bạch Đằng năm 938, Ngô Quyền xưng vương đóng đô ở Cổ Loa, thiết lập một chính quyền tập trung – nhà nước Việt Nam thực sự độc lập. Tiếc rằng ngay khi Ngô Quyền mất năm 944, 12 lãnh chúa chia nhau đất nước và xâu xé lẫn nhau. Nhắc qua thời “tiền sử” trước khi nước Đại Cồ Việt ra đời để thấy công lao dẹp loạn 12 sứ quân của Vạn Thắng Vương Đinh Bộ Lĩnh. Nói cho công bằng, trong 24 năm làm nên cơ nghiệp họ Đinh từ 944 đến 968, những tướng lĩnh “bạn cờ lau” như Nguyễn Bặc, Đinh Điền, rồi Lê Hoàn và Đinh Liễn con trai cả của Đinh Bộ Lĩnh đã đổ không biết bao nhiêu là công sức đánh đông dẹp bắc mới có ngày cậu bé lấy hoa lau làm cờ bày trận ở Đàm Thôn được xưng là “Đại Thắng Minh hoàng đế”. “… Mùa đông năm Mậu Thìn, hoàng thành Hoa Lư cơ bản xây xong, Vạn Thắng Vương quyết định đặt tên nước là Đại Cồ Việt… Nhà vua cũng chấp nhận danh hiệu “Đại Thắng Minh hoàng đế” mà quần thần tôn xưng… Rằm tháng chạp năm Mậu Thìn, Vạn Thắng Vương làm lễ đăng cơ, cả nước vui mừng lễ hội cho đến hết Tết Nguyên đán. Kinh thành Hoa Lư cờ hoa rực rõ, lễ hội liên miên. Các quan thứ sử, trấn thủ cùng các tướng lĩnh trụ cột đều được triệu về kinh đô, đất nước đã yên bình…” Do chính sử viết về giai đoạn này khá sơ lược, nên đọc Đỗ Thích kỳ án, độc giả thú vị được Phan Khánh “lôi kéo” vào mọi “ngõ ngách” rối rắm, phức tạp của “hậu cung đình”, “tận mắt” chứng kiến rất nhiều những sự tích cả ngàn năm vẫn là những “khoảng mờ” trong lịch sử, trong đó có “nghi án” Đỗ Thích – tất nhiên là theo tưởng tượng hay “hư cấu” của tác giả. Theo dã sử và giai thoại thì nhân vua say yến ban đêm, Đỗ Thích đã dâng vua đĩa lòng lợn rất ngon có tẩm thuốc độc! Như thế thì quả là “quá dễ dãi”; hơn thế, còn “dung tục hóa” nếu không muốn nói là hạ thấp vị thế nhà vua. Cả Đại việt sử ký toàn thư cũng chép Đỗ Thích làm chức lại ở Đồng Quan, đêm nằm trên cầu, bỗng thấy sao sa rơi vào miệng, Thích nghĩ là mình có mạng đế vương, nên ám hại cha con họ Đinh để lên ngôi nhưng rồi bị Đinh Quốc công Nguyễn Bặc bắt được đem giết… Sử gia viết thế cũng khá là “dễ dãi” nên tác giả Phan Khánh đã dày công xây dựng Đỗ Thích là một tên Hán gian khôn ngoan giấu mình bao năm chờ cơ hội nhà Đinh có mâu thuẫn sẽ ra tay, tạo cớ cho nhà Tống động binh tiến đánh Đại Cồ Việt. Sự “hư cấu” như thế là có cơ sở vì các triều đình Trung Hoa không bao giờ từ bỏ âm mưu thống trị hoặc đồng hóa nước ta. Chính sư phụ Bá Nguyên – người chủ trò “gài” Đỗ Thích tên thật của y là Hầu Nhân Đức sang đất Giao Chỉ đã huỵch toẹt mưu đồ đó “… Lần này Nhân Đức sang Giao Chỉ là mang lệnh của Hầu Nhân gia hiện là kiềm hiệu Thái sư miền Lĩnh Nam của Tống triều. Không những là bao gồm toàn bộ đất đai của Nam Hán mà cả Giao Chỉ, Cửu Chân, Nhật Nam, Lâm ấp cho đến Phù Nam, Xiêm La… Tống triều quyết dùng mọi thủ đoạn… có thể cả đánh dẹp. Nhưng chủ yếu là đồng hóa tư tưởng. Chú trọng cả hai mặt Đồng hóa dòng máu và đồng hóa tư tưởng. Trong đó đồng hóa tư tưởng là quan trọng nhất, một lúc làm được nhiều người. Ngàn năm sau cũng không có chuyện nổi dậy vì nổi dậy để chống ai? Nổi dậy có nghĩa là phản quốc, “bài Hoa là phản quốc”…” Đọc chuyện ngàn năm trước, ngẫm lịch sử xưa nay mà thấy ghê sợ với mưu đồ Đại Hán. Với toan tính thâm hiểm ấy, Đỗ Thích đóng vai thầy tu đi khắc kinh Phật khắp nơi, tỏ ra thông tuệ vô cùng nên đã được Đinh Tiên Hoàng coi như “cố vấn”, nhưng hắn tỏ ra khiêm nhường chỉ nhận chức “Chi hậu nội nhân”, có thể vào ra cung cấm như người thân của Hoàng đế. Đó chính là điều kiện mà tên Hán gian ao ước. Chỉ còn chờ cơ hội… Cơ hội đó là lúc Đinh Tiên Hoàng “mắc mưu” Đỗ Thích “cố vấn” theo gương các vua Tàu lập đến mấy hoàng hậu, từ đó “bỏ trưởng lập ấu”, chọn thái tử kế vị là cậu bé mới 4 tuổi, yếu ớt; rồi “không may” cậu ta rơi xuống giếng chết. Thế là tiếng đồn lan truyền rằng Đinh Liễn – người con cả tài giỏi có công đầu dựng nghiệp nhà Đinh vì ghen tức không được phụ hoàng chọn kế vị đã mưu sát em trai! Không ai biết chắc dư luận ấy khởi phát từ Đỗ Thích hay Lê Hoàn, vị tướng giỏi đang chờ cơ hội lên ngôi! Thật may là Đinh Tiên Hoàng tỉnh táo, không nghe những lời đồn ác ý đổ tội cho Đinh Liễn. Đỗ Thích lo ngôi vua kế vị vào tay Đinh Liễn tài giỏi thì triều Tống khó nuốt được Đại Cồ Việt, nên lợi dụng đêm khuya vắng vẻ, bất ngờ tung “chưởng” ác hiểm mà bấy lâu y dùng phép “tán khí” để che giấu võ công thượng thặng của mình giết chết cả Đinh Tiên Hoàng và Đinh Liễn, rồi dùng khinh công vượt khỏi cấm cung, chạy thoát về phương Bắc… Sau đó thì “tấn kịch” Thái hậu Dương Vân Nga với Lê Hoàn diễn ra như trên các sân khấu những năm gần đây, tuy cách đánh giá về hai nhân vật này từ xưa đến nay còn nhiều khác biệt. Ngay cả sử gia Ngô Sĩ Liên cũng cho Lê Hoàn “bất trung, ép vua, cướp thái hậu”; nhưng lại có người ca ngợi Lê Hoàn là tướng tài và có công đánh bại quân Tống cả thủy lẫn bộ… Trở lại với Đỗ Thích kỳ án, nhà văn Ma Văn Kháng, trong “Lời giới thiệu” đã dẫn, cũng cho rằng “Cũng là hợp với logic lịch sử và cuộc sống, theo thiển nghĩ, khi tác giả lý giải Đỗ Thích chính là gián điệp nhà Tống…” Điều này hẳn là bạn đọc và các nhà nghiên cứu còn có những kiến giải khác nhau. Đó cũng là chuyện thường, khi sự thật đã bị cả ngàn năm che phủ… Cho dù vậy, Đỗ Thích kỳ án – ngoài sức hấp dẫn của lối viết theo kiểu tiểu thuyết võ hiệp với khung cảnh huyền ảo những núi cao vực thẳm, hang động, chùa chiền và “góp một tiếng nói nhằm khôi phục lại sự thật lịch sử” – còn gợi chúng ta suy ngẫm về những điều khá hệ trọng trong cuộc sống hôm nay. Đó là sự cảnh báo rằng khi thế giới còn những kẻ ôm mộng bá quyền thì chúng ta không bao giờ chủ quan, mất cảnh giác – không chỉ với mưu đồ xâm lược bằng vũ khí mà cả với những âm mưu thôn tính, đồng hóa bằng truyền bá tư tưởng, văn hoá, di dân, núp dưới các chiêu bài đẹp đẽ. Và việc hai triều Ngô và Đinh, từ đỉnh cao chiến thắng mau chóng suy tàn cũng là sự cảnh báo nạn “nội xâm” khởi phát từ tệ mê đắm quyền lực, giàu sang của các gia tộc, phe nhóm dẫn đến bị kịch “bó đũa” khi bị tách ra từng chiếc! Câu chuyện ngàn năm xưa mà nóng hổi tính thời sự! VĂN NGHỆ, 15/2018 >> XEM TIẾP THẾ GIỚI SÁCH… Post Views 158

doc truyen tieu thuyet đỗ đỗ